Manisa Ruh Sağlığı Hastanesi 400 senelik bir maziye sahiptir. Sultan
Camii yanında olan, o zaman Manisa Bimarhanesi adı verilen ilk müessese
1539 senesinde Kanuni ‘nin annesi Hafsa Sultan adına yapılmıştır.
Kuruluşunda baştabib, göz tabibi ve yardımcısı, bir cerrah, iki eczacı,
iki eczacı yardımcısı, bir katip, bir mutemet, muhasip, bir otçu, bir
kilerci, bir temizlayici , bir de kapıcı bulunuyordu. 20 yatağı vardı.
Bu suretle ideal bir kadroyu benimsemiş olan Bimarhane teşkilatı
bilahare yüzyıllar boyunca bir takım değişikliklere uğramış, bidayette
tam kadrolu bir hastane olan bu tesis son 70-80 sene zarfında yalnız ruh
hastalarına tahsis edilmiştir.
1916 senesinde hastane kadrosu şu şekil almıştır
: Bilgili bir müslüman hekim, hastalara okuyucu, kökçü ( eczacı ),
pişirici, idare memuru, katip, biri kadın olmak üzere 6 güllabici (
gardiyan hastabakıcı ) kuruluşunda müesse camii, medrese, hamam,
talimhane kısımlarını ihtiva ediyordu. Burası da diğer bimarhaneler gibi
dini, eğitimci, insani ve sıhhi gayeler takip eden bir müessesedir. O
zamanlar başlıca tedavi şekilleri hastalara okunmuş su ile bazı şifalı
sayılan otları kaynatıp içirmek, mesir macunu yedirmek ve tecrit
etmekti.
Manisa ‘nın tarihi mesir macunu mutasavvuf, bilgin ve
erdemli bir zat olan hekimbaşı Merkez Efendi Hazretleri ‘nin bir
yadigarıdır. Nitekim halen bu geleneğe uyarak her sene burada Manisa
‘lılar ve civardan gelen bir çok vatandaş eski bimarhanenin yanındaki
Sultan Camisinin minarelerinden atılan mesir macunlarını kapışarak
almaktadır. İnanca göre 20 / 25 çeşit baharattan ve şekerden yapılan bu
macundan yiyenler beden ve ruh hastalıklarından kurtulmakta,
gençleşmekte ve kuvvet kazanmaktadırlar. Bimarhaneye uzun seneler Bostan
Çelebi, Mevlana Şeyh Mehmet gibi bir çok kimseler baştabiblik etmiş ve
nihayet 1916 yılında Bimarhane hekimliğine ek görev suretiyle belediye
tabibi Dr. Naci ASLAN bey üstlenmiştir.
Cumhuriyet idaresinin kurulması üzerine Sultan Camii
yanındaki tarihi bimarhane terk edilmiş, geniş bir bahçe içinde yapılan
bugünkü hastanenin olduğu bölgeye taşınılmıştır. İlk başhekimi Ali
MUHLİS ‘tir. Kurulduğunda 25 yatağı olan hastane süratle gelişmiş, Dr.
Fahri Celal Göktolga, Dr. Nuri Pamir, Dr.Nuri Sandıkçıoğlu, Dr. Necati
Kip bu hastanenin başhekimliğini yapmışlardır. Bu hekimlerin gayretleri
ile hastane bir takım gelişmeler göstermiş, yeni binalar ve yataklar
ilave edilmiş, yatak adedi 300 ‘e çıkarılmıştır. 1959 senesinde başhekim
Dr. Ahmet Önsiper zamanında yatak sayısı 400 ‘e çıkarılmıştır. Ege
Üniversitesi Tıp Fakültesi Psikiyatri Kliniği kurulduktan sonra
hastanenin bir bölümü Fakülte Psikiyatri Kliniğine tahsis edilmiş, son
zamanlara kadar onların idaresinde olmuştur.
1980 yılında Bakırköy Akıl ve Sinir Hastalıkları
Hastanesi ‘nde zamanın Başhekimi Dr. Yıldırım Aktuna ‘nın öncülüğünde
başlayan reform hareketleri burayada sıçramış ve Dr. Vakıf Özkul ve Dr.
Coşkun Çakır ‘ın Başhekimlikleri döneminde hastane modern bir görünüm
kazanmaya başlamıştır.
1989 yılında Başhekim olarak görevlendirilen Dr. Semih
Özalp ‘in öncülüğünde hastanede yeni atılımlar yapılmış, hastaların
bakım, beslenme, giyinme ve tedavilerinde iyileştirmeler sağlanmıştır.
Hastaneye EEG cihazı, ambulans, jeneratör, çeşitli tıbbi malzemeler
kazandırılmış, laboratuvar hizmetleri genişletilmiştir. Daha sonraki
başhekimler Dr. Levent Ermete ve Dr. İzzet Hamkaya dönemlerinde de
çalışmalar devam etmiştir. Manisa Ruh Sağlığı ve Hastalıkları
Hastanesi Ege Bölgesi ve Batı Akdeniz Bölgesinde Manisa, Balıkesir,
İzmir, Aydın, Kütahya, Uşak, Afyon, Denizli, Muğla, İsparta, Burdur ve
Antalya olmak üzere toplam 12 il’e hizmet vermektedir.